Urbanismo descontrolado: privatizar beneficios, socializar perdas

A frase é do profesor Carlos Taibo, e élle ben acaída ao abuso que se está a facer do noso patrimonio natural en beneficio das inmobiliarias, e outras obras civís por todo o Estado. Continuamos a denunciar a situación de terra conquistada de que está sendo obxecto o noso sistema económico, social e ambiental alí onde dirixamos a vista. O problema non é que unhas cantas persoas se enriquezan. O problema é que deixan empobrecido ao conxunto da poboación.

A proteción do medio ambiente ten que deixar de ser vista como unha teima dos ecoloxistas, como un adorno a nosa “sensibilidade” para pasar a ser política prioritaria de un governo que pretende ser de esquerdas. Onte escoitei en TVG (Hai Debate) o beneficio que se lle producira a un señor porque mudara o uso da sua finca: antes so lle daba limóns, agora producíralle os beneficios un edificio construido nela. Cambiou froita por tixolo. O problema é que os limons os produce él, producíraos seu avo, e poderian continuar a producilos os seus fillos e netos. O ladrillo non da máis. Se un mercado está saturado de limons podo cambiar por outro tipo de froita para a miña explotación. Cando estexa o mercado saturado de tixolos e cimento non o vou poder comer.

Coas construcións, beneficiánse todos, en apariencia. Mais, qué acontece cos ecosistemas mariños, sobrecagados de esgotos procedentes das construcións costeiras?. Estas consumen grandes cantidades de auga que deixa de ir para outros sitios. As augas de choiva non poden infintrarse e purificarse na terra senon que van directamente ao mar, arrastrando toda a porquería que encontran ao seu paso. As augas costeiras comezan a deixar de producir seres vivos como os mariscos dos que viven muitas mariscadoras e mariscadores, e, ademáis, as que se poden canalizar deben ser depuradas a custo de impostos que teñen que pagar todos, os que habitan nas urbanizacións novas e os outros veciños que antes vivían do mar e que agora xa non poden. Muda un sistema productivo que se mantivera ao longo do tempo, baseado no cultivo, por outro temporal, fútil e especulativo, baseado en ganancias que non producen nada tanxible.

A ameaza da construción non se limita as urbanizadoras. Exténdese a outros modelos, como as granxas de rodoballo ou macropiscifatorias establecidas en terrenos que previamente foran declarados de protección por estaren en paraxes de especial beleza paisaxistica, afastados e ás beiras do mar. Aquí comprouse a terra a 1 euro/m2 e incluso a menos, precisamente por ser terreos de Rede Natura, para construir muros, terrazas, canalizacións, pistas etc. que alteran eses peculiares lugares que deberian ter sido mimados pola administración e coidados por seren ecosistemas únicos e sensibles.

Estoume referindo as construcións que representan tres millóns de metros cadrados destinados a instalacións prohibidas, infraestruturas y vertidos ao mar. Así: en Cabo Vilán con mais de 325.000 m², que piden de ampliación, Cabo Touriñán 365000m2 e as apliacións, e Merexo en Muxía, con duas plantas de 400.000 m² y 200.000 m² respectivamente dun lado a outro da península; outra en Carnota, en Corcubión, Oia, Cangas, Cambados, O Grove, Ferrol, Valdoviño, así ate vintiunha plantas que van degradar de maneira irreversible máis de catro millons de metros cadrados do litoral galego especialmente protexido (tomado de Francisco Díaz Sánchez, Salvemos Pontevedra, e ADEGA doc. interna).

Facemos mención especial do caso de Rinlo, concesión dunha explotación de engorde de polbo e rodoballo ao Sr Alvarez Cascos. Despois dunha loita frente as máquinas en todo o verau (2005) a Consellería solicitou un informe e parouse a construción. O informe , fornecido polo SEPRONA ademáis dos que xa aportara ADEGA, permitíu que a xuíza de Lugo dictase suspensión cautelar. Bastou unha pequena modificación no proxecto, que continúa ainda a afectar a Rede Natura (LIC As Catedrais), para que a Conselleria de M.A. dese o seu permiso a nova construción, para a que non se lle vai esixir ao Sr Alvarez Cascos novos permisos de obras, dándoselle todo tipo de facilidades por parte do Concello de Ribadeo.

Ben, mais preguntámonos: quen vai pagar as multas por infraccions á conservación e proteción da Rede Natura, se é que veñen de Europa, como é probable que aconteza?. Quen vai pagar os custos de depuración das augas costeiras, nos seus recibos das augas e lixo?, Quen vai pagar as multa que a C. Europea impón pola contaminación da Ria de Vigo?. Quen vai pagar as perdas en mariscos pesca de baixura e actividades ligadas ao litoral de maneira sustentable?. Quen vai dar traballo as mariscadoras, e mariñeiros, cando teñamos matado as nosas rías?.

A conservación da biodiversidade non é un luxo. É unha necesidade. É un ben socializado, que da de comer a muitas famillias en Galiza. Os beneficios do tixolo proceden, fundamentalmente da especulación dos terrenos, comprados a precios ridículos e vendidos a precios astronómicos. Unha vez que se acaben, finou todo. Detrás non queda mais que ocos de espazos bordeados de paredes.

A construción do litoral, é como un segundo Prestige, como di o meu amigo Suso López, e tantos outros. Pero desta vez non van vir voluntarios nen vai haber solidariedade para nos axudar a limpar o lixo.

Témolo que facer nós e agora.

Ten que ser derogada a disposición que altera a lei de costas de 2002 e permite construir a menos de 20 mt, se o terreno é urbanizable. Ten que ser derogado o Plan Sectorial de Tecnoloxia Alimentaria da Costa Galega (2004, e 2005, López Veiga). Ten que ser respeitada a Rede Natura 2000, con concepto de afectación cero-0.

Ten que ser ampliada a rede Natura e os espacios protexidos na nosa comunidade.

Ten que ser mudado o concepto de protección como traba ao desenvolvimento, polo moderno, actual e real, Rede Natura Motor do Desenvolvimento, con perdurabilidade no tempo.

Adela Figueroa Panisse

Cat. Bioloxia Xeoloxia, Presidenta de ADEGA

Fonte: Asociación para a Defensa Ecolóxica de Galiza (ADEGA)